- مینیمال‌های تاریخی ۱۲ (چهره ایران در آستانه مشروطه)
چهره ایران در آستانه مشروطه

بی‌قیدی مردم و عدم استحکام مصالح ساختمانی، موجب شده که همه کشورهای مشرق زمین، ظاهر ویران و منظره‌ای غم‌انگیز داشته باشند. اما در هیچ منطقه‌ای مانند فلات ایران، این ویرانی و غم‌انگیزی مناظر، چشمگیر نیست: خانه‌ها در حال فروریختن، کوچه‌ها کثیف و متروک، کاشی‌های روبنای مسجدها و مقبره‌ها پوسیده و تبدیل به گرد و خاک شده است. به نظر چنین می‌آید که مردم ایران در آخرین مرحله تنزل و فلاکت دست و پا می‌زنند. با این وجود در کنار این خرابه‌ها، آثار فرهنگ غنی و افتخارآفرین، توأم با نشانه‌هایی از هوش و ذوق تلطیف شده، احساسات میهن‌پرستانه شدید، بالاتر از همه اینها پدیده‌ای منحصر به فرد در دنیای اسلام، یعنی ملی‌گرایی آگاهانه و انسجام‌یافته‌ای جای جای در همه نقاط مشاهده می‌شود و این مشاهداد از بذر بارآور آینده‌ای شکوفان نوید می‌دهد.
- اوبن، اوژن، ایران امروز (۱۹۰۶-۱۹۰۷): سفرنامه و خاطرات سفیر فرانسه در ایران در آستانه جنبش مشروطیت (ترجمه علی اصغر سعیدی)، تهران: کتاب‌فروشی زوار، ص ۲۴۳.

دوشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۹:۰۱